Phương thức thanh toán L/C (Letter of Credit – L/C) được sử dụng nhiều trong thanh toán quốc tế do tính an toàn, bảo vệ quyền lợi cho bên xuất khẩu, tạo điều kiện vay vốn cho bên nhập khẩu. Vậy thanh toán L/C là gì quy trình thanh toán L/C ra sao cũng như cách đọc hiểu phân tích 1 mẫu L/C gồm những gì. Trung tâm xuất nhập khẩu VinaTrain gửi tới bạn đọc thông tin về hình thức thanh toán được sử dụng phổ biến này.
Phương thức thanh toán L/C (Letter of Credit – L/C) được sử dụng nhiều trong thanh toán quốc tế do tính an toàn, bảo vệ quyền lợi cho bên xuất khẩu, tạo điều kiện vay vốn cho bên nhập khẩu. Vậy thanh toán L/C là gì quy trình thanh toán L/C ra sao cũng như cách đọc hiểu phân tích 1 mẫu L/C gồm những gì. Trung tâm xuất nhập khẩu VinaTrain gửi tới bạn đọc thông tin về hình thức thanh toán được sử dụng phổ biến này.
Quá trình xác nhận và kiểm tra tính hợp lệ của L/C dựa vào thông tin đã được thể hiện trên L/C. Vậy các trường thông tin thể hiện trên L/C là gì? VinaTrain sẽ giúp bạn đọc hiệu nội dung L/C theo đúng chuẩn ngân hàng.
Thời hạn xuất trình bộ chứng từ được tinh từ thời gian người bán hoàn thành trách nhiệm giao hàng gửi tới ngân hàng phát hành L/C. Bên nhập khẩu cần bộ chứng từ sớm để thực hiện nhận hàng ở cảng đến nên thường tính toán và xác định thời hạn xuất trình chứng từ sau ngày giao hàng một thời gian hợp lý. Nếu không quy định cụ thể thì theo điều 14c UCP 600: Ngân hàng phát hành L/C sẽ từ chối chứng từ xuất trình sau 21 ngày kể từ ngày giao hàng.
Ví dụ:DOCUMENTS MUST BE PRESENTED WITHIN 10 DAYS AFTER SHIPMENT DATE BUT WITHIN THE VALIDITY OF THE CREDIT. (Bộ chứng từ phải được xuất trình trong vòng 10 ngày kể từ ngày giao hàng nhưng vẫn còn trong thời hạn hiệu lực của L/C.)
L/C thường là loại không hủy ngang (IRREVOCABLE), nếu không ghi mục này L/C tự động được hiểu là L/C không hủy ngang. Tại đây cũng cho biết L/C có được xác nhận hay không (CONFIRMED) hoặc L/C có được chuyển nhượng hay không (TRANSFERABLE).
Ví dụ: Thông thường trên L/C trường thông tin này mặc định IRREVOCABLE: Không hủy ngang. Nếu là L/C huỷ ngang được sẽ không bảo vệ quyền lợi cho người xuất khẩu.
Phương thức thanh toán L/C hay còn gọi là tín dụng chứng từ (Documentary Credit) là phương thức thanh toán mà người nhập khẩu sẽ tới ngân hàng phục vụ mình, ngân hàng phát hành L/C, phát hành thư tín dụng (Letter of Credit – L/C) theo đó ngân hàng phát hành L/C sẽ cam kết thanh toán khi người xuất khẩu xuất trình được bộ chứng từ phù hợp với những điều kiện đã quy định trong L/C.
Để bạn đọc hiểu rõ hơn về hình thức thanh toán này, trung tâm VinaTrain có phân tích về thanh toán L/C (letter of credit) như sau:
Bất kỳ L/C nào cũng phải quy định ngày hết hạn hiệu lực (DATE OF EXPIRY), nếu không quy định ngày này L/C là vô hiệu lực ngay từ đầu. Ngày hết hạn hiệu lực của L/C phải sau ngày giao hàng một thời gian hợp lý, nếu không có quy định gì được hiểu là 21 ngày làm việc sau ngày giao hàng (theo UCP 600). Người xuất khẩu sẽ phải tính toán để đảm bảo L/C còn hiệu lực sau khi cộng tất cả các ngày tính từ ngày giao hàng:
Thời gian giao hàng (ví dụ: 30 ngày kể từ ngày mở L/C); Thời gian lô hàng đi từ cảng bốc tới cảng dỡ (ví dụ: 15 ngày); Thời gian chuẩn bị và xuất trình chứng từ (ví dụ: 05 ngày làm việc); Các ngày nghỉ, ngày lễ trong khoảng thời gian thực hiện L/C (ví dụ: 04 ngày).
L/C có thể ghi nơi hết hạn hiệu lực (PLACE OF EXPIRY) ở nước người xuất khẩu (tức là tại Ngân hàng thông báo) hoặc ở nước người nhập khẩu (tức là tại Ngân hàng mở). Người xuất khẩu sẽ muốn chọn nơi hết hạn hiệu lực ở nước người xuất khẩu vì như vậy người xuất khẩu chỉ cần xuất trình bộ chứng từ tại hgân hàng thông báo là xong nghĩa vụ của mình, không cần quan tâm và sợ rủi ro Ngân hàng thông báo chậm gửi bộ chứng từ sang Ngân hàng mở. Tuy nhiên, nhiều trường hợp ngày hết hạn hiệu lực của L/C sẽ được ấn định tại ngân hàng phát hành L/C đây là một điều bất lợi cho người xuất khẩu.
Ví dụ: 181007 IN MALAYSIA: L/C hết hạn hiệu lực vào ngày 07 tháng 10 năm 2018 tại Malaysia (nước người xuất khẩu).
Mục này ghi các nội dung khác mà người nhập khẩu yêu cầu người xuất khẩu thực hiện nhưng chưa được ghi ở các mục khác trong L/C.
Dưới đây, trung tâm VinaTrain xin gửi tới bạn một quy trình thanh toán L/C được sử dụng bổ biến:
Bước 1: Người nhập khẩu làm Đơn yêu cầu mở L/C gửi ngân hàng phục vụ mình dựa trên các điều khoản của Hợp đồng ngoại thương (kèm theo việc chuẩn bị khoản Ký quỹ khoản đảm bảo để mở L/C). Bước 2: Ngân hàng phát hành L/C và gửi tới ngân hàng nước xuất khẩu (Ngân hàng thông báo) Bước 3: Ngân hàng thông báo kiểm tra L/C, nếu L/C là chân thật thì thông báo L/C cho người xuất khẩu; Người xuất khẩu kiểm tra L/C, nếu có sai sót thì yêu cầu người nhập khẩu sửa đổi. Bước 4: Người xuất khẩu tiến hành giao hàng theo điều kiện đã được quy định trong L/C. Bước 5: Người xuất khẩu lập Bộ chứng từ theo quy định của L/C và gửi chứng từ tới ngân hàng phục vụ mình (thường là ngân hàng thông báo). Bước 6: Ngân hàng của người xuất khẩu xuất trình chứng từ cho ngân hàng mở L/C để yêu cầu thanh toán tiền; Ngân hàng phát hành L/C kiểm tra Bộ chứng từ, nếu thấy phù hợp theo quy định của L/C thì tiến hành thanh toán, ngược lại thì từ chối thanh toán.
Quy định việc trả tiền ngay hay trả tiền sau bao lâu kể từ khi xuất trình bộ chứng từ theo quy định của L/C (letter of credit) hoặc hối phiếu đòi tiền (thời hạn này có thể nằm trong hoặc nằm ngoài thời hạn hiệu lực của L/C). Mục này cũng có thể cho biết thương vụ thanh toán 100% bằng L/C hay có kết hợp phương thức thanh toán khác, sẽ có 2 trường hợp thường thấy:
Trả ngay: “Draft at sight for 100% Invoice value” nghĩa là Trả tiền ngay và trả cho 100% giá trị Invoice (nghĩa là thương vụ được thanh toán 100% bằng L/C). Trả chậm: “Draft at 60 days from the shipment date for 100% Invoice value”.
Hoặc cũng có thể thấy cách ghi sau nếu thương vụ kết hợp thanh toán 30% bằng T/T và 70% bằng L/C:
Trả ngay: “Draft at sight for 70% Invoice value” Trả chậm: “Draft at 60 days from shipment date for 700% Invoice value” nghĩa là Trả ngay sau 60 ngày kể từ ngày giao hàng cho 70% giá trị Invoice (còn 30% giá trị Invoice có thể đã được thanh toán trước bằng chuyển tiền).
Ví dụ: 90 DAYS AFTER SIGHT FOR 100PCT OF INVOICE VALUE IN DUPLICATE. Hối phiếu trả sau 90 ngày kể từ ngày Hối phiếu được xuất trình đến, thanh toán 100% trị giá hoá đơn, lập 02 bản.
L/C sẽ ghi ngày muộn nhất mà người xuất khẩu được phép giao hàng (chứng từ vận tải phải thể hiện đúng theo yêu cầu này). Việc quy định ngày giao hàng muộn nhất phải bảo đảm:
Ví dụ: Trên L/C để mục laste shippment on broad:240923 có nghĩa là ngày giao hàng chậm nhất vào ngày 23 tháng 09 năm 2024.
Một tình huống giả lập về thanh toán L/C được thực hiên như sau. Công ty VinaTrain là nhà xuất khẩu, người mua là công ty X, Trụng Quốc, 2 bên thoả thuận thanh toán L/C. Thời gian giao hàng giả lập: 24.10 quy trình thanh toán L/C sẽ được triển khai:
Người xuất khẩu kiểm tra L/C nếu thấy hợp lệ sẽ đồng ý với mẫu L/C người nhâp khẩu phát hành nếu có sự thay đổi gì khác sẽ yêu cầu tu sửa L/C
Thực tế sẽ diễn ra nhanh hơn ở ngân hàng thông báo và ngân hàng phát hành L/C
Ngân hàng phát hành L/C kiểm tra L/C nếu thấy hợp lệ sẽ thanh toán cho người xuất khẩu.
Trong trường hợp bộ chứng từ không hợp lệ sẽ yêu cầu sửa lại.
Từ khi ngân hàng phát hành L/C duyệt bộ chứng từ.
1:Bộ chứng từ đúng quy định của L/C, ngân hàng phát hành L/C chấp nhận thanh toán, cùng thời điểm hàng về tới cảng nhập thì người nhập khẩu bằng cam kết của mình sẽ được ngân hàng phát hành đưa bộ chứng từ để nhận hàng kịp thời.
2/. Hàng đã về tới cảng nhập rồi nhưng chưa hoàn tất được quá trình kiểm tra tính hợp lệ của BTC hoặc chưa nhận được BTC, người nhập khẩu có thể liên hệ với ngân hàng phát hành L/C yêu cầu phát hành thư bảo lãnh nhận hàng để được nhận hàng tại cảng.
Theo cô Nguyễn Thu Liên – Chuyên viên thanh toán quốc tế tại ngân hàng VPBank, với hơn 10 năm kinh nghiệm hỗ trợ các giao dịch thanh toán quốc tế chia sẻ:
“Ngoài việc hiểu được phương thức thanh toán L/C (letter credit)là gì, quy trình thanh toán. Nhà xuất khẩu và nhà nhập khẩu cần hiểu rõ về các mốc thời gian quy định trong thanh toán L/C cũng như biết cách đọc hiểu các trường thông tin trên L/C quy định. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro khi áp dụng phương thức thanh toán L/C.”